Jak przeliczać jednostki zawartości alkoholu we krwi na jednostki alkoholu w wydychanym powietrzu ?
Bo przecież to właśnie alkomatem, który mierzy zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu, jesteśmy zazwyczaj badani przez Policję.
Najbardziej popularną jednostką, która pojawia się w alkomatach policyjnych to mg/L czyli miligramy na litr dm3 wydychanego powietrza. W pozostałych alkomatach sprzedawanych w Polsce ustawiane są raczej od razu promile, aby użytkownik nie musiał nic przeliczać.
Dlaczego tak się dzieje, że zawartość alkoholu we krwi można przeliczyć na zawartości w wydychanym powietrzu ?
Alkohol nie jest trawiony kiedy go spożywamy, ale jest wchłaniany do krwiobiegu. Krew przechodzi jednak przez płuca człowieka i część alkoholu przechodzi przez błony pęcherzyków płucnych. Kiedy alkohol jest narażony na działanie powietrza w płucach, paruje, miesza się z powietrzem w płucach i jest wydalany podczas wydechu.
Podczas przeprowadzania wielu eksperymentów naukowych odnotowano korelację pomiędzy stosunkiem odparowanego alkoholu z płuc, a zawartością alkoholu we krwi człowieka. Określa to współczynnik BBR z języka angielskiego Blood Breath Ratio. W Polsce współczynnik ten wynosi 2100:1, przez co wiemy jak przeliczać jednostki co pokazuję poniżej na kilku prostych przykładach.
Dlatego właśnie odpowiednio skalibrowany alkomat, który mierzy zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu, jest w stanie określić zawartość alkoholu we krwi bez konieczności pobierania krwi od badanej osoby.
W związku z tym, że graniczna zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu w Polsce to 0,2 promila (‰), a maksymalna dozwolona to 0.19 promila, należy taką jednostkę jak mg/L przeliczyć na promile (‰). Poruszanie się pojazdami mechanicznymi w Polsce powyżej progu 0,5 promila to przestępstwo.
Poniżej podajemy wzór na przeliczanie mg/L na promile, oraz kilka przykładowych rozwiązań:
X (‰) = 2.1 razy Y (mg/L)
czyli odpowiednio:
0,05 mg/L = 2.1 razy 0.05 = 0.105 ‰
0,09 mg/L = 2.1 razy 0.09 = 0.189 ‰
0,1 mg/L = 2.1 razy 0.1 = 0.21 ‰
0,25 mg/L = 2.1 razy 0.25 = 0.525 ‰
Inną popularną jednostką pojawiającą się jeszcze czasem w alkomatach to g/L (gramy na litr). Jednostka ta, jak sama jej nazwa wskazuje, odzwierciedla ilość alkoholu w gramach, który jest zawarty w litrze (dm3) wydychanego powietrza. Ta jednostka jest wprost proporcjonalna do promila.
A więc:
X (g/L) = X (‰)
czyli odpowiednio:
0,10 g/L = 0.10 ‰
0,19 g/L = 0.19 ‰
0,21 g/L = 0.21 ‰
0,52 g/L = 0.52 ‰
Większość alkomatów osobistych sprzedawanych w tej chwili w Polsce przedstawiają wyniki bezpośrednio w promilach (‰) i nie trzeba nic przeliczać aby wiedzieć jaka jest zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu. Jest to udogodnienie dla użytkownika, ponieważ od razu wie jaka jest zawartość w danym momencie.
Wiele alkomatów, które aktualnie są w posiadaniu Policji wskazuje wynik w (mg/L) i trzeba go przeliczać na promile.
Nie miej jednak należy pamiętać, że istnieją inne przeliczniki w różnych krajach, także Europejskich. Oznacza to, że wyniki pomiaru alkomatem mogą różnić się nawet o 10-15% pomimo, iż zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu u człowieka znajdującego się w Polsce i np. w Norwegii jest identyczna.
Poniżej kilka przeliczników BBR z różnych krajów:
Wielka Brytania - 2300:1 czyli mnożymy razy wynik w mg/L razy 2,3 i tutaj stężenie wykazywane na alkomacie może być wyższe
Malta - 2300:1 czyli mnożymy razy wynik w mg/L razy 2,3
Irlandia - 2300:1 czyli mnożymy razy wynik w mg/L razy 2,3
Norwegia - 2000:1 czyli mnożymy razy wynik w mg/L razy 2 stężenie wykazywane na alkomacie będzie niższe niż w Polsce
Francja - 2000:1 czyli mnożymy razy wynik w mg/L razy 2
Hiszpania - 2000:1 czyli mnożymy razy wynik w mg/L razy 2
Powyższe informacje podajemy wyłącznie w celach informacyjnych. Należy pamiętać, że jedyny wynik który gwarantuje nam pełną trzeźwość i pewność to 0,00‰ na skalibrowanym odpowiednio alkomacie.
Nie ma sensu wsiadać za kółko w momencie kiedy alkomat pokazuje nam np. 0,15 ‰ ponieważ:
Po pierwsze zostało już bardzo niewiele czasu do całkowitego pozbycia się przez nasz organizm alkoholu. Po drugie należy pamiętać o czymś takim jak „błąd wskazania alkomatu” oraz „niepewność wskazań”. Oba te czynniki razem mogą wpływać na wskazania bardzo dobrego alkomatu policyjnego i dać błąd pomiaru od 0.01 do nawet 0.05 promila, w zależności od rodzaju oraz jakości zastosowanego alkomatu elektrochemicznego (mowa tutaj o alkomatach policyjnych lub wykonanych w podobnej technologii). W przypadku alkomatów o niższej jakości błędy pomiarów mogą dochodzić nawet do 10% i więcej, co w moim przekonaniu powinno dyskwalifikować takie urządzenie jako alkomat.
Jedna uwaga co do wartości granicznych około 0,20‰. Jeśli zdarzy się, że zostaniecie zbadani i wynik będzie w okolicach progu dozwolonego, ze względu na opisywane powyżej błędy pomiaru alkomatu oraz niepewności wskazań, należy poprosić o ponowne zbadanie innym urządzeniem, które powinno znajdować się na wyposażeniu załogi policyjnej.
Na koniec jedna rada, nie ufaj swojemu urządzeniu bezgranicznie. Jeśli masz wątpliwości nie warto wsiadać do auta. Należy sprawdzić alkomat w profesjonalnym laboratorium i przede wszystkim regularnie go serwisować (kalibrować, adiustować). Warto również przeprowadzać wzorcowanie alkomatu jeżeli jest on wykorzystywany np. w zakładzie pracy do badania pracowników. Badanie i udokumentowanie pomiaru wzorcowanym alkomatem może być potem wykorzystane w sądzie jako dowód.
Usługa sprawdzenia w moim przekonaniu nie powinna kosztować więcej niż 10 złotych lub jest bezpłatna jak w przypadku naszego laboratorium.
Poniżej przedstawiamy również listę dopuszczalnych zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu w różnych krajach europejskich:
Limit 0,00‰
Czechy
Słowacja
Chorwacja
Rumunia
Rosja
Ukraina
Łotwa
Litwa
Węgry
Limit 0,20‰
Polska
Szwecja
Norwegia
Holandia (dla posiadaczy prawa jazdy poniżej 5 lat 0,5‰, powyżej 5 lat 0,2‰
Limit 0,50‰
Portugalia
Hiszpania
Francja
Irlandia
Belgia
Słowenia
Austria
Finlandia
Niemcy
Dania
Włochy
Grecja
Szwajcaria
